Từ sau những năm 1920, hành trình học hỏi và truyền nghề của người dân làng Vân Từ (huyện Phú Xuyên, Hà Nội) bắt đầu nhen nhóm. Khi ấy, nhiều thanh niên trong làng đã rời quê, tìm đến các phố nghề sầm uất như Hàng Gai, Hàng Trống, Hàng Đào tại Hà Nội để học nghề may. Mang theo khát vọng đổi đời và tinh thần cầu tiến, họ trở về với tay nghề vững vàng, cùng nhau đặt nền móng cho nghề may comple, veston – nghề đã gắn bó, nuôi sống và làm rạng danh bao thế hệ người Vân Từ.

Với bàn tay khéo léo và tinh thần cần cù, những người thợ nơi đây đã tạo nên những bộ âu phục tinh xảo, từng bước gây dựng danh tiếng cho vùng đất phía nam Hà Nội. Từ đó, nghề may dần trở thành linh hồn của vùng quê này, bám rễ vào đời sống kinh tế – văn hóa của người dân.

Xã Vân Từ gồm 10 thôn, thì cả 10 đều đạt tiêu chí làng nghề, trong đó có 3 thôn được công nhận là làng nghề truyền thống cấp thành phố. Đặc biệt, làng Từ Thuận nổi bật với tỷ lệ 99% hộ gia đình tham gia nghề may. Tính trên toàn xã, có khoảng hơn 70% hộ dân theo nghề, góp phần quan trọng vào việc tạo công ăn việc làm cho hàng nghìn lao động. Không chỉ giới hạn trong địa phương, nghề may Vân Từ còn lan tỏa sang các xã lân cận như Phúc Tiến, Châu Can, Đại Xuyên, trở thành điểm tựa phát triển kinh tế cho cả khu vực.

Để giữ vững và phát triển nghề, không thể không nhắc đến những người đã bền bỉ giữ lửa. Trong số đó, ông Đào Ngọc Hùng – Giám đốc Công ty TNHH May mặc Hùng Luyến – là một trong những tấm gương tiêu biểu. Doanh nghiệp của ông từng vinh dự đạt chứng nhận OCOP 4 sao cấp thành phố vào năm 2020, minh chứng cho chất lượng và sự chuyên nghiệp ngày càng cao trong quy trình sản xuất.

Ông Hùng là thế hệ thợ may thứ hai trong gia đình. Cha ông – cụ Đào Văn Dự – là một trong những người đầu tiên truyền nghề tại làng, người đã cống hiến hơn 60 năm cuộc đời cho cây kim, sợi chỉ. Khi mới 14 tuổi, cụ Dự đã được gửi lên Hà Nội học nghề ở các phố cổ, sau đó làm việc tại Công ty May 10 – “con chim đầu đàn” của ngành may mặc Việt Nam. Với tất cả kinh nghiệm tích lũy, cụ trở về làng và bắt đầu truyền nghề. Ban đầu, chỉ dạy con cháu trong gia đình, nhưng dần dần lan rộng và phát triển thành làng nghề như ngày nay.

Tiếp nối truyền thống gia đình, ông Hùng từng rong ruổi làm thuê tại các hiệu may nổi tiếng ở Hà Nội trong suốt một thập kỷ. Sau nhiều năm tích lũy kinh nghiệm, ông quay về quê, khởi nghiệp và thành lập doanh nghiệp vào năm 2009. “Ở làng tôi, chẳng có trường lớp chính quy nào đào tạo nghề may. Tất cả đều học bằng cách ‘cha truyền con nối’. Vậy mà đến hôm nay, chúng tôi vẫn vững vàng tiến bước”, ông chia sẻ đầy tự hào.

Trải qua bao thế hệ, nghề may comple, veston ở Vân Từ vẫn giữ được nét tinh hoa và tiếp tục vươn lên mạnh mẽ. Để hoàn thiện một bộ comple chuẩn chỉnh, cần đến 4 thợ đảm nhiệm các phần thân áo, cổ áo, tay áo và quần. Người học việc phải dành năm đầu để làm quen với các công đoạn cơ bản như đính cúc, bo khuyết, cắt chỉ thừa. Sau vài năm, họ mới được hướng dẫn ráp các phần của chiếc áo, cuối cùng mới là may quần – công đoạn phức tạp bậc nhất. Một người thợ may lành nghề thường phải trải qua khoảng 10 năm học hỏi và rèn luyện.

Xưởng may của ông Đào Ngọc Hùng hiện là một trong những cơ sở có quy mô lớn nhất tại xã Vân Từ, tạo việc làm cho 35 lao động. Nhờ chú trọng chất lượng và tỉ mỉ trong từng đường kim mũi chỉ, các sản phẩm từ xưởng hiếm khi mắc lỗi, dù là nhỏ nhất. Vải được nhập từ các công ty uy tín trong và ngoài nước, chủ yếu phục vụ khách hàng may đo theo yêu cầu nên đòi hỏi độ chính xác cao. Với sự hỗ trợ từ máy móc công nghiệp, khối lượng công việc thủ công đã giảm đáng kể, nhưng sự tỉ mỉ, cẩn trọng trong từng công đoạn vẫn được giữ nguyên. Đặc biệt, việc trang bị máy độn áo hiện đại giúp sản phẩm lên phom chuẩn, mang tính thẩm mỹ và thời trang cao hơn.

Vào những tháng cuối năm, khi tiết trời se lạnh, cũng là lúc các xưởng may trong xã tất bật tăng ca, huy động tối đa nhân lực để đáp ứng nhu cầu thị trường. Đằng sau sự hối hả ấy là cả một quá trình gìn giữ, nâng cấp và cải tiến kỹ thuật không ngừng. Đó là tiền bạc, là trí tuệ, là tâm huyết của bao thế hệ người thợ đã gắn bó cả đời với cây kéo, cuộn chỉ, góp phần “may” nên thương hiệu làng nghề truyền thống Vân Từ.

Vượt qua những biến động của thời cuộc, nghề may nơi đây vẫn không ngừng phát triển – như một dòng chảy bền bỉ giữa lòng đời. Và có lẽ, mỗi chiếc áo complet, veston được làm ra không chỉ là một sản phẩm thời trang, mà còn là kết tinh của văn hóa, của tinh thần lao động và của lòng yêu nghề thấm đẫm trong từng mũi kim, đường chỉ.